นาฏศิลป์กับบทบาททางสังคม

  

      ศิลปวัฒนธรรมกับสังคมไทย โดยได้มีการศึกษาวิเคราะห์ใน ๓ ประเด็นคือศิลปวัฒนธรรมกับการสร้างจิตสำนึกภูมิปัญญาไทยศิลปวัฒนธรรมกับเศรษฐกิจพอเพียงและศิลปวัฒนธรรมกับชุมชนเข้มแข็ง หรือชุมชนยั่งยืนทั้ง ๓ ประเด็นดังกล่าว มีความเกี่ยวเนื่องสัมพันธ์กันที่สำคัญ การเกี่ยวเนื่องสัมพันธ์กันนั้น ล้วนสัมพันธ์เกี่ยวเนื่องกับโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริด้านศิลปวัฒนธรรมที่ในกรณีนี้เน้นศึกษาเฉพาะเรื่องของศิลปหัตถกรรมและศิลปกรรมอย่างมีนัยโดยนัยสำคัญ ดังกล่าวก็คือ บทบาทของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่มีต่อพสกนิกรทั้งยามสุขและยามทุกข์มาตลอดตราบจนถึงวันนี้
นาฏศิลป์เป็นศิลปะแขนงหนึ่งที่สร้างสรรค์สุนทรียะด้านจิตใจและอารามณ์ให้กับคนในสังคมและมีอิทธิพลต่อการดำเนินชีวิตของมนุษย์ที่สามารถสะท้อนถาพวิถีชีวิตและกิจกรรมของคนในสังคม ทั้งที่เป็นกิจกรรมส่วนตัวและกิจกรรมส่วนรวม ดังพิจารณาได้จากบทบาทของนาฏศิลป์ที่มีผลต่อการดำเนินชีวิตของมนุษย์ทางด้านต่าง ๆ เช่น บทบาทในพิธีกรรมรัฐพิธีและราชพิธี การแสดงนาฏศิลป์ในพิธีกรรมต่าง ๆ สามารถแสดงถึงความเชื่อในพลังเหนือธรรมชาติของภูตผีปีศาจและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย เช่น การฟ้อนรำในพิธีรำผีฟ้า เพื่อรักษาโรค หรือสะเดาะเคราะห์ของภาคอีสาน การฟ้อนผีมดผีเม็งในภาคเหนือ ที่จะมีผู้หญิงมาเข้าทรง เป็นต้น